Mechanizmy parowe były znane ludziom już w starożytności, jednakże pierwsze kotły parowe powstały w wieku siedemnastym. Od tego czasu kotły te przeszły ogromną metamorfozę zarówno pod względem budowy, wyglądu jak i zastosowania.
Działanie większości z nich jest bardzo podobne. Kocioł jako naczynie zamknięte, w którym znajduje się woda zostaje poddany procesom nagrzewania a efektem tego jest wytwarzana para wodna. Dla prawidłowego funkcjonowania niezbędne jest co najmniej trzy podstawowe elementy: parownik czyli naczynie, w którym tworzy się para wodna, podgrzewacz ogrzewający wodę oraz palenisko które może być na przykład jak w kotłach węglowych, czyli dające za pomocą węgla jako paliwa mocy do pracy całego kotła.
Kotły parowe świetnie sprawdzają się do użytku w gospodarstwach domowych. Do najważniejszych zalet z pracy tego typu kotłów można wymienić między innymi oszczędność. Używając parowych kotłów węglowych mamy pewność iż są one w pełni wyposażone w dodatkowe instalacje oraz sterowanie komputerowe, aby dawały one jak najwięcej mocy przy minimalnym zużyciu węgla. Dzięki temu koszty związane z zakupem paliwa jakim jest węgiel zmniejszają się w porównaniu do wydatków przy opalaniu tradycyjnymi kotłami. Drugą istotną zaletą jest dbanie o środowisko. Oszczędzanie węgla przynosi również korzyść dla naszej atmosfery, ponieważ mniej szkodliwych zanieczyszczeń uwalnianych w procesie spalania wędruje do gazowej powłoki otaczającej ziemię. Poziom atrakcyjności podnosi również ich wysoka wydajność oraz przystępna cena zakupu.