Obecnie na rynku medycznym dostępnych jest wiele różnych metod antykoncepcyjnych. Dzięki temu ludzie mają coraz większy wpływ na świadome planowanie rodziny. Sposoby zabezpieczające przed ciążą różnią się między sobą poziomem skuteczności, nowoczesności czy też wygodą stosowania. Jak dobrać metodę odpowiadającą naszym potrzebom i preferencjom.
Ze statystyk wynika, że tylko około 40 proc. Polek zabezpiecza się przed niechcianą ciążą. Jedynie 12 proc. kobiet sięga po tabletki hormonalne. Niestety w dalszym ciągu około 20 proc. par decyduje się na stosunek przerywany. Około 30-40 proc. ludzi będących w stałych związkach decyduje się na używanie prezerwatyw.
Dostosowany do potrzeb
Bez wątpienia najlepiej metodę antykoncepcyjną pomoże dobrać nam lekarz ginekolog. Podczas wizyty specjalista przeprowadzi badanie i wybierze sposób, który będzie dostosowany do naszego stanu zdrowia, potrzeb, stylu życia i będzie skuteczny oraz komfortowy. Organizm każdej kobiety reaguje inaczej na konkretne preparaty, dlatego też nie ma uniwersalnej metody dla wszystkich.
Wyróżnić można cztery grupy antykoncepcji: antykoncepcję chemiczną, hormonalną, mechaniczną i naturalną. Zadaniem antykoncepcji chemicznej jest unieruchomienie plemnika bez uszkodzenia materiału genetycznego, co jest ważne podczas, gdy metoda zawodzi. Niestety skuteczność tego typu środków pozostawia wiele do życzenia.
Z kolei antykoncepcja hormonalna – tabletki, plastry, zastrzyki, pierścienie czy też implanty daje nam bardzo skuteczne zabezpieczenie. – Dostępne są tabletki jedno lub dwuskładnikowe. Zawarte w nich hormony blokują owulację i zagęszczają śluz w szyjce macicy, co stanowi barierę dla plemników – mówi dr n. med. Zofia Mikołajewska-Fischer, specjalista chorób kobiecych i położnictwa z poznańskiej Kliniki Promienistej.
Skorzystać możemy także z metod mechanicznych, do których zalicza się prezerwatywy czy też wkładki wewnątrzmaciczne. Największą zaletą prezerwatyw jest to, że zabezpieczają one nie tylko przed ciążą, ale także przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Z kolei wkładki domaciczne – kształtki cieszą się wysoką skutecznością, jednak wymagają założenia w gabinecie lekarskim. – Ginekolog po uprzednim przeanalizowaniu wskazań i przeciwskazań decyduje czy ten sposób antykoncepcji jest odpowiedni dla pacjentki. Zaletą metody jest to, że nie zaburza ona gospodarki hormonalnej i nie hamuje jajeczkowania – mówi dr n. med. Natalia Fischer z Kliniki Promienistej.
Wyróżnia się także metody naturalne: kalendarzową, termiczną czy Billingsa. Trzeba jednak mieć świadomość, że są to sposoby najbardziej zawodne i wymagające dużej samodyscypliny.
Nowy sposób na bezpieczeństwo
Warto zwrócić uwagę na mało znane, ale nowoczesne i zarazem wysoce skuteczne rozwiązanie, jakim jest antykoncepcyjny implant. Mały, giętki implant umieszczony w aplikatorze wszczepia się bezpośrednio pod skórę w górnej części ramienia kobiety. – Implant powoli uwalnia etonogestrel, czyli syntetyczny hormon żeński podobny do progesteronu. Niewielka ilość hormonu stale uwalniana jest do krwiobiegu – mówi dr n. med. Natalia Fischer. – Substancja czynna zawarta w implancie działa w dwojaki sposób. Po pierwsze zapobiega uwalnianiu komórki jajowej z jajnika. Po drugie, powoduje zmiany w śluzie szyjkowym macicy, co utrudnia przedostawanie się nasienia do macicy – dodaje. Środek chroni przed ciążą przez okres trzech lat, a zaprzestanie stosowania możliwe jest w każdej chwili przez usunięcie implantu.
Zaletą metody jest fakt, że mogą ją stosować kobiety, które nie mogą przyjmować estrogenów, które zawarte są w tabletkach antykoncepcyjnych. Metoda wyróżnia się wygodą stosowania, nie trzeba bowiem, np. pamiętać o codziennym zażywaniu tabletek. Szacuje się, że skuteczność metody wynosi ponad 99 proc. Stosowanie implantu może wiązać się ze zmianami w miesiączkowaniu lub niewystępowaniu menstruacji.
– Istnieje oczywiście grupa pacjentek, która nie może pozwolić sobie za stosowanie tego typu sposobu antykoncepcji. Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, żółtaczka, ciężka choroba wątroby , rak piersi lub narządów rodnych wyklucza wykorzystanie metody – mówi dr n. med. Zofia Mikołajewska-Fischer, specjalista chorób kobiecych i położnictwa. Co ważne, implant powinien być zakładany i usuwany przez lekarza. – To specjalista wybierze odpowiedni czas na rozpoczęcie stosowania metody, uzależniony on będzie od indywidualnej sytuacji pacjentki – dodaje. Co ważne po usunięciu implantu płodność wraca szybko.